Diyabet, kan şekeri seviyesinin sürekli yüksek olduğu metabolik bir hastalıktır. Yaşam boyu süren bir hastalık olmasına rağmen, beslenme alışkanlıklarının değişimi ve düzenli egzersiz gibi basit yaşam tarzı değişiklikleri ile diyabetin yönetilmesi mümkündür. Diyabet tedavisinde insülin kullanımı ve bu tedaviye eşlik eden beslenme alışkanlığı değişiklikleri beraber yapılır. Özellikle tip 1 diyabet hastalığı olan kişilerde insülin tedavisinin yanında diyabet diyetinin uygulanması şarttır.
Diyabet Diyeti Nedir?
Diyabet diyetinin en temel amacı, kan şekeri seviyesini kontrol edebilmek ve kan şekerini dengeleyebilmektir. Kan şekeri seviyesinin dengelenmesi, insülin kullanımıyla beraber beslenme alışkanlığıyla mümkündür. Bu nedenle, hastalığın yönetimi ve seyrinin kontrol edilebilmesi için diyabet diyetinin bir uzman rehberliğinde yapılması önerilir.
Diyabet Diyeti Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Diyabet diyetinin başarıyla uygulanabilmesi için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir.
- Uzman Rehberliği: Diyabet diyetinin bir uzman eşliğinde yapılması önemlidir. Uzman bir diyetisyen kontrolünde hazırlanacak beslenme planı, kişiye özel olmalı ve kan şekeri değerlerinin düzenli olarak takip edilmesini içermelidir.
- Besin Seçimi: Diyabet diyetinde besin seçimi oldukça önemlidir. Şeker ve unlu mamuller, yağlı ve kızartılmış gıdalar, hazır paketli yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Bunun yerine tam tahıllı ekmekler, meyve ve sebzeler tercih edilmelidir.
- Porsiyon Kontrolü: Diyabet diyetinde porsiyon kontrolü yapılmalıdır. Bu sayede kan şekeri seviyesi dengelenir ve kilo kontrolü sağlanır.
Diyabet Diyeti Nasıl Olmalı?
Diyabet diyetinin doğru bir şekilde uygulanabilmesi için bazı kurallara dikkat edilmesi gerekir.
- Dengeli Beslenme: Diyabet diyetinde dengeli beslenme önemlidir. Protein, karbonhidrat ve yağların dengeli şekilde tüketilmesi gerekir.
- Karbonhidrat Sayımı: Diyabet diyetinde karbonhidrat sayımı yapılmalıdır. Karbonhidrat oranı düşük gıdalar tercih edilmelidir.
- Glikemik İndeks: Diyabet diyetinde glisemik indeks düşük gıdalar tüketilmelidir. Bu sayede kan şekeri seviyesi dengelenir.
- Kahvaltı Önemlidir: Kahvaltı öğünü atlanmamalıdır. Kahvaltıda protein açısından zengin gıdalar tercih edilmelidir.
Diyabet Diyeti Listesi Nasıldır?
Diyabet diyetinde genel olarak porsiyon kontrolü yapılmalıdır. Ayrıca, glisemik indeksi düşük gıdalar tercih edilmelidir.
Diyabet Diyeti Listesi Örneği
Diyabet diyetinde örnek bir günlük yemek listesi şöyledir:
- Kahvaltı: İki dilim tam buğday ekmeği, iki adet haşlanmış yumurta, iki adet domates, iki adet salatalık, bir dilim az yağlı beyaz peynir, şekersiz bitki çayı
- Öğle: Bir porsiyon mercimek çorbası, bir dilim tam buğday ekmeği, bir porsiyon yoğurtlu semizotu salatası
- Ara Öğün: Bir adet elma
- Akşam: Bir tabak karnabahar buğulama, dört adet dolmalık biber, bir dilim tam buğday ekmeği
- Ara Öğün: Bir adet armut
Diyabet Diyeti Listesinde Olması Gereken Besinler
Diyabet diyetinde öncelikli olarak glisemik indeksi düşük gıdalar tercih edilmelidir. Bunun yanında porsiyon kontrolü yapılmalı ve az yağlı protein kaynakları tüketilmelidir.
- Glisemik İndeksi Düşük Gıdalar: Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, beyaz pirinç yerine esmer pirinç tercih edilmelidir. Ayrıca mısır gevreği yerine yulaf ezmesi tüketilmelidir.
- Az Yağlı Protein Kaynakları: Diyabet diyetinde az yağlı süt ürünleri tercih edilmelidir. Ayrıca tavuk eti, balık eti ve kuru baklagiller tüketilmelidir.
- Sağlıklı Yağlar: Zeytinyağı ve avokado gibi sağlıklı yağlar diyabet diyetinde yer almalıdır.
- Meyve ve Sebzeler: Lif içeriği yüksek olan meyve ve sebzeler tercih edilmelidir.
Diyabet Hastalarının Tüketmemesi Gereken Besinler
Diyabet hastalarının özellikle şeker oranı yüksek olan gıdalardan uzak durması gerekir. Bunun yanında hazır paketli gıdalar, turşu ve zeytin gibi tuz oranı yüksek gıdalardan da kaçınılmalıdır.
- Şeker Oranı Yüksek Gıdalar: Çikolata, şekerleme gibi şeker oranı yüksek gıdalar diyabet diyetinde yer almaz.
- Tuz Oranı Yüksek Gıdalar: Tuzlu zeytin ve turşu gibi tuz oranı yüksek gıdalar tüketilmemelidir.
- Sahanda Yumurtalı Gideler: Sahanda yumurta gibi kızartılmış gıdalar diyabet diyetinde yer almaz.
Diyabet Diyeti Sıkça Sorulan Sorular
Diyabet diyetine yönelik sıkça sorulan sorular ve yanıtları şöyledir:
Diyabet Diyetinde Neler Yenir?
Diyabet diyetinde glisemik indeksi düşük gıdalar tercih edilmelidir. Bunun yanında az yağlı protein kaynakları tüketilmelidir.
Diyabetliler İçecek Olarak Neyi Tercih Etmeli?
Diyabet hastalarının su dışında şekersiz bitki çayları içmesi önerilir.
Diyabet Diyetinde Şeker Yerine Ne Kullanılabilir?
Diyabet diyetinde stevia gibi doğal tatlandırıcılar kullanılabilir.