2. Sınıf Fen Bilgisi Dersi 3. Ünite Konuları
İnsan ve Sağlık ile ilgili konular:
Yaşam için Su 4 saat
Temizlik ve Sağlık 4 saat
Sağlıklı Beslenme 4 saat
Duyularımız ve Korunma Yolları 4 saat
2. Sınıf Fen Bilgisi Dersi 3. Ünite Konuları
1. Yaşam İçin Su
a. Su Hayatın Kaynağıdır
-
Su, canlıların yaşamlarını sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu en önemli maddelerden biridir.
-
Canlılar, su içerek, suda batarak veya suya temas ederek su ihtiyaçlarını karşılarlar.
-
Özellikle insanlar, suyu içerek ve vücut temizliğini su ile yaparak ihtiyaçlarını karşılarlar.
-
Su tüketimi, vücut sıcaklığını ayarlamak, atıkları dışarı atmak ve eklem sıvısını korumak için önemlidir.
-
Su aynı zamanda hayvanların yaşam alanıdır; göl, dere ve denizler hayvanlar için su anlamına gelir.
b. Vücudumuzdaki Su Oranı
-
İnsan vücudunun %60’ı sudan oluşmaktadır.
-
Beynin %70’i, akciğerlerin %90’ı, kanın %80’i sudur.
-
Bu oran vücuttaki organlara göre değişiklik gösterebilir.
-
Vücuttaki su, organların düzgün çalışmasını sağlar ve çok önemlidir.
c. Su Tüketiminin Önemi
-
Su, vücudun sıcaklığını ayarlamak için terlemeye yardımcı olur.
-
Vücut atıklarının dışarı atılmasını sağlar.
-
Eklem sıvısını koruyarak hareket etmeyi kolaylaştırır.
-
Kanda bulunan hücrelerin yarısını oluşturur.
-
Vücudun ihtiyacı olan besinleri taşıyarak sindirime yardımcı olur.
-
Vücudu zararlı maddelerden korur.
d. Günlük Su Tüketimi
-
İnsanlar günde ortalama 2 litre su tüketmelidir.
-
Ancak bu miktar yaşa, cinsiyete ve yapılan aktivitelere göre değişiklik gösterebilir.
-
Özellikle yaz aylarında veya spor yapıldığında su tüketimi artar.
-
Doğru su tüketimi, sağlıklı bir yaşam için önemlidir.
e. Su Tasarrufu
-
Su, sınırlı bir kaynak olduğu için dikkatli kullanılmalıdır.
-
Musluğu açık bırakmamak, kısa duşlar almak gibi önlemlerle su tasarrufu yapılabilir.
-
Bitkileri sularken tekrar kullanılabilir sular tercih edilebilir.
-
Su tasarrufu yapmak, hem bütçeye hem de çevreye katkı sağlar.
2. Temizlik ve Sağlık
a. Temizliğin Önemi
-
Temizlik, sağlığın korunması ve hastalıklardan uzak durulması için önemlidir.
-
Bulaşıcı hastalıklara yakalanmamak için kişisel temizliğe dikkat edilmelidir.
-
Temizlik alışkanlığı küçük yaşlardan itibaren kazanılmalıdır.
b. Hastalıkların Bulaşma Yolları ve Korunma Yolları
- Hava Yolu ile Bulaşma:
-
Öksürme veya hapşırma sırasında etrafa yayılan mikroplar hava yoluyla bulaşır.
-
Korunmak için maske takmak, hasta kişilerle teması azaltmak önemlidir.
- Temas ile Bulaşma:
-
Hasta kişilerin eşyalarının kullanılması veya doğrudan temasla bulaşır.
-
Hasta kişilerle teması azaltmak, hijyen kurallarına uymak korunmada etkilidir.
- Besinler Yoluyla Bulaşma:
-
Kirli ellerle yemek yemek veya hijyenik olmayan yiyecekleri tüketmekle bulaşır.
-
Yiyeceklerin hijyenik olarak hazırlanması, ellerin temiz tutulması önemlidir.
- Sivrisinek Biti Yoluyla Bulaşma:
-
Sivrisineklerin ısırmasıyla bazı hastalıklar bulaşabilir.
-
Sivrisineklere karşı korunmak için sineklik kullanmak, açık renkli giysiler tercih etmek önemlidir.
c. Kişisel Temizlik Alışkanlıkları
- Ellerin Yıkanması:
-
Yemeklerden önce, tuvaletten sonra eller mutlaka yıkanmalıdır.
-
Sabunla köpürtülüp, en az 20 saniye yıkanmalıdır.
- Dişlerin Fırçalanması:
-
Dişler günde en az iki kez fırçalanmalıdır.
-
Diş ipi kullanmak da diş sağlığı için önemlidir.
- Banyo Yapılması:
- Düzenli olarak banyo yapılmalı, vücut temiz tutulmalıdır.
- Tırnakların Kesilmesi:
- Tırnaklar düzenli olarak kesilmeli, temiz tutulmalıdır.
- Saç Bakımı:
- Saçlar düzenli olarak taranmalı, gerekiyorsa yıkanmalıdır.
- Kıyafetlerin Temiz Olması:
- Kıyafetler düzenli olarak yıkanmalı, temiz tutulmalıdır.
- Ayakkabıların Temiz Olması:
- Ayakkabılar düzenli olarak silinmeli veya yıkanmalıdır.
- Eşyaların Temiz Olması:
- Kullanılan eşyalar düzenli olarak temizlenmeli, hijyenik olmalıdır.
3. Sağlıklı Beslenme
a. Beslenmenin Önemi
-
Beslenme, büyüme ve gelişme için hayati öneme sahiptir.
-
Sağlıklı beslenme alışkanlığı küçük yaşlardan itibaren kazanılmalıdır.
-
Sağlıklı beslenme; fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişime katkı sağlar.
-
Bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı korur.
-
Sağlıklı beslenme alışkanlığı küçük yaşlardan itibaren kazanılmalıdır.
b. Dengeli ve Düzenli Beslenme
- Dengeli Beslenme:
-
Vücudun ihtiyacı olan tüm besin gruplarından yeterli miktarda alınmasıdır.
-
Her besin grubunun ayrı bir fonksiyonu vardır ve birlikte dengeli şekilde tüketilmelidir.
- Düzenli Beslenme:
-
Yemeklerin belirli saatlerde yenmesi düzenli beslenmeyi sağlar.
-
Ara öğünler de düzenli beslenmenin bir parçasıdır ve metabolizmayı hızlandırır.
c. Besin Grupları ve Görevleri
- Karbonhidratlar:
-
Ekmek, pirinç, makarna gibi yiyeceklerde bulunur.
-
Enerji verir ve vücudun ana yakıtıdır.
- Proteinler:
-
Et, süt, yumurta gibi besinlerde bulunur.
-
Hücreleri onarır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Yağlar:
-
Zeytinyağı, tereyağı gibi yağlarda bulunur.
-
Enerji kaynağıdır ve vitaminlerin emilimini sağlar.
- Vitaminler ve Mineraller:
-
Meyve ve sebzelerde bulunur.
-
Vücudun düzgün çalışması için gereklidirler.
- Su:
-
Vücudun en önemli ihtiyacıdır.
-
Vücuttaki tüm kimyasal reaksiyonlarda rol alır ve atıkları dışarı atmaya yardımcı olur.
d. Sağlıklı Beslenme Alışkanlıkları
- Dengeli Tabak Oluşturma:
- Yemeğin tabakta dengeli görünmesi sağlıklı beslenmenin ilk adımıdır; tabakta sebze-meyve, karbonhidrat, protein bulunmalıdır (Et veya baklagil).
- Ara Öğünler:
- Ara öğünlerde sağlıklı atıştırmalıklar tercih edilmelidir (Meyve-süt gibi).
- Su Tüketimi:
- Günlük su tüketimine dikkat edilmeli; şekerli içeceklerden kaçınılmalıdır (Soda-meyve suyu gibi).
d. Fast Food Tüketimi: Tüketim sıklığı azaltılmalı; çocukluk döneminde hiç yenmemesi en ideal olandır (Pizza-hamburger gibi). 4. Meyve ve Sebze Tüketimi: Günde en az 5 porsiyon meyve-sebze tüketilmelidir; bu alışkanlık erken yaşlarda kazanılmalıdır (Cips yerine sebze-meyve). 5. Diş Sağlığı İçin: Çürük oluşumunu engellemek için şekerli gıda tüketimine dikkat edilmeli; şekerli gıdalar tükettikten sonra dişler fırçalanmalıdır (Şeker-sakız gibi). 6. Aile İçin Örnek Olma: Aile büyükleri sağlıklı beslenme alışkanlığına dikkat etmeli; bu alışkanlık çocuklara da yansıyacaktır (Dengeli tabak oluşturma gibi). 7. Fiziksel Aktivite: Dengeli beslenmenin yanında düzenli fiziksel aktivite yapılmalıdır; bu metabolizmayı hızlandırır (Ödevler bitince bisiklete bin). 8. Öğün Atlama: Özellikle kahvaltı öğünü asla atlanmamalıdır; bu bağışıklık sistemini zayıflatır (Kahvaltı atlanmaz).