Ülseratif kolit hastalarının beslenmesi, diğer gastrointestinal (sindirim sistemi) hastalıklarına göre daha fazla önem taşır. Ülseratif kolit, bağırsakların enflamasyonuna bağlı olarak ortaya çıkan ve mide-bağırsak sisteminde rahatsızlık yaratan bir durumdur. Bu nedenle ülseratif kolit diyetinde dikkat edilmesi gerekenler vardır. Özellikle ülseratif kolit alevlenmeleri sırasında sindirimi kolay, hafif ve besleyici gıdaların tercih edilmesi gerekir. Ülseratif kolit diyeti kişiden kişiye değişiklik gösterir. Alevlenme dönemlerinde yalnızca ilaç tedavisi değil, diyet tedavisi de önemlidir.
Ülseratif kolit nedir?
Ülseratif kolit, kalın bağırsağın iltihaplanmasıyla ortaya çıkan, ince bağırsak ve rektum bölgesinde ülserli yaralara neden olan otoimmün bir hastalıktır. Vücut, bağırsaklarda bulunan sağlıklı bakterilere yanlışlıkla saldırdığında iltihaplanma meydana gelir. İltihaplanma sonucunda bağırsakların iç yüzeyinde yaralar oluşur ve bu yaralar ülseratif kolite neden olur.
Ülseratif kolit genellikle çocukluk döneminde veya genç erişkinlikte ortaya çıkar. Ülseratif kolitlerin büyük çoğunluğu genellikle genetik yatkınlığı olan bireylerde çevresel faktörlerle tetiklenir.
Ülseratif kolit belirtileri
Ülseratif kolit hastalarında, bahsedilen bağırsak iltihabı ve yaralar nedeniyle şu belirtiler görülür:
- Sık sık ve kanlı dışkılama
- İshal
- Karında kramp tarzında ağrı ve şişkinlik
- Ateş
- Yorgunluk
- İştahsızlık
Ülseratif kolit tedavisi
Ülseratif kolitin kesin tedavisi yoktur, bu nedenle tedavi enflamasyonu azaltmaya ve semptomları kontrol altına almaya yöneliktir. Bu amaçla doktorlar tarafından hastalara anti-enflamatuar ilaçlar, bağışıklık baskılayıcı ilaçlar, biyolojik ilaçlar ve kortikosteroid ilaçlar verilir. Ülseratif kolit ilaçlarının her birinin farklı yan etkileri olabilir. Bu nedenle doktor önerisine ve takibine uyulması önemlidir.
Ülseratif kolit diyeti nedir?
Ülseratif kolit diyetinin amacı, hastalığın neden olduğu semptomları azaltmaktır. Ülseratif kolit diyet listesi; iltihabı azaltmaya yardımcı olan gıdalar, sindirimi kolay ve mideyi yormayan gıdalardan oluşur. Bu diyet sayesinde bağırsaklar üzerindeki stres azaltılır ve kişideki enerji kaybı önlenir.
Ülseratif kolit diyetinin amacı nedir?
Ülseratif kolit diyetinin amacı şu şekildedir:
- Sindirim sisteminin yükünü azaltmak
- Vücuda gerekli besinleri almak
- Vücudu güçlendirmek
Ülseratif kolit diyet listesi nasıl olmalı?
Ülseratif kolit diyet listesi hastanın semptomlarına, besin intoleranslarına, vücuttaki vitamin ve mineral eksikliklerine göre kişiselleştirilmelidir. Diyet uzmanı ile birlikte planlanan ülseratif kolit diyet listesi, kişinin semptomları kontrol etmesine yardımcı olur.
Ülseratif kolit için hangi besinler önerilir?
Ülseratif kolit hastaları için şu besinler önerilir:
- Meyve ve sebzeler (ezilmiş veya püre haline getirilmiş)
- Pirinç, beyaz ekmek ve makarna gibi düşük lifli gıdalar
- Peynir, yoğurt ve süt gibi laktozsuz ürünler
- Kümes hayvanları
- Yumurta
- Tahıl gevreği
- İçeriğinde omega-3 yağ asidi bulunan balıklar (somon, ton balığı)
Ülseratif kolitte ne yenmez?
Ülseratif kolit hastalarının tüketmemesi gereken yiyecekler şunlardır:
- Siyah zeytin
- Kuru meyveler
- Şekerli meyve suları
- Kafein içeren içecekler (çay, kahve, kola)
- Süt ve süt ürünleri
- Kuru baklagiller (nohut, mercimek)
- Sebzeler (lahana, brokoli)
- Sosis, salam gibi işlenmiş et ürünleri
Ülseratif kolit diyeti örnek menüsü nedir?
Aşağıda yer alan ülseratif kolit örnek menüsü, hastanın rahatsızlık semptomlarına göre değiştirilmelidir:
Kahvaltı:
- Peynir
- Pişmiş elma püresi veya ezilmiş armut (şekersiz)
- Maden suyu veya su
- İki dilim beyaz ekmek
Ara Öğün:
- Maden suyu veya ayran
- Pirinç patlağı
Öğle Yemeği:
- Pirinç lapası
- Pişmiş havuç püresi veya ezmesi
- Maden suyu veya su
Ara Öğün:
- Ayran
- Pirinç patlağı
Akşam Yemeği:
- Pirinç lapası
- Pişmiş havuç püresi veya ezmesi
- Maden suyu veya su
Dikkat edilecek hususlar nelerdir?
- Ülseratif kolit diyetinde kaçınılması gereken yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Kilo kaybı varsa doktora başvurulmalıdır.
- Beslenme planı diyetisyen tarafından hazırlanmalı ve düzenlenmelidir.